15 jaar App Store: heeft de App Store zoals we die nu kennen nog toekomst?

Toen Apple de allereerste iPhone uitbracht in 2007, was het nog niet direct dé grote hit die het nu is. Er was nog helemaal geen App Store en Apple zag in webapps de toekomst voor het gebruik van de iPhone. Pas een jaar later, in 2008, ging de App Store van start. Een veilige plek waar je apps voor je iPhone kon downloaden, waarvan je wist dat de apps goedgekeurd zijn door Apple en dus geen schade kunnen aanrichten aan je iPhone.
Dat was voorheen op pc’s wel anders. Daar kon een download van een dubieuze website ervoor zorgen dat er ongemerkt een virus op je computer binnensloop. Die veilige haven van de App Store was ook een belangrijke factor in het succes. Het werd geroemd door gebruikers en ontwikkelaars.

Maar tijden veranderen. Veel ontwikkelaars en gebruikers voelen de behoefte om meer te doen met hun iPhone dan wat de App Store toestaat. Je kunt je dan ook afvragen of de regels die Apple in de App Store doorgevoerd heeft, het gebruik van de iPhone in de weg staan. Zo is er aanhoudende kritiek over de huidige verplichte betaalmethodes in de App Store. Apple ligt onder een enorm vergrootglas als het gaat om de App Store-regels en de eventuele machtspositie. Het lijkt er dan ook op dat er de komende jaren veel gaat veranderen. Of toch niet?

15 jaar App Store

Als er één ding duidelijk is, is dat de App Store het gebruik van apps een stuk toegankelijker gemaakt heeft. Iedereen kan in een handomdraai een nieuwe app downloaden uit de App Store. Zonder dat je ingewikkelde installatiestappen hoeft te nemen of zelf op zoek moet naar de juiste versie van de app. Voor gebruikers heeft de App Store dan ook veel voordelen, maar ook voor ontwikkelaars heeft de App Store veel kansen gecreëerd. Zo kunnen ze in één moeite hun app aanbieden in 175 landen wereldwijd, zonder over lokale regels te hoeven nadenken.

Apple schept er maar al te graag over op. Er worden regelmatig onderzoeken gepubliceerd waaruit blijkt hoeveel omzet ontwikkelaars dankzij de App Store wel niet gedraaid hebben. En welke successen Apple geboekt heeft in het tegen gaan van frauduleuze transacties. Terechte schouderklopjes, want de afgelopen 15 jaar heeft Apple met de App Store bewezen veel goede beslissingen te hebben gemaakt.

Maar in het verleden behaalden resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Door het grote succes van de afgelopen 15 jaar, is Apple met de App Store ook een machtige partij geworden. De iPhone is inmiddels zo groot, dat bijna niemand meer om de App Store heen kan. Is Apple niet té machtig geworden met de App Store? Dat vinden diverse overheden wereldwijd in ieder geval wel. Er lopen al jaren meerdere onderzoeken naar de machtspositie van de App Store. Met de komst van nieuwe regelgeving is het nog maar de vraag in hoeverre het huidige model van de App Store nog stand houdt.

Druk vanuit de EU voor veranderingen

De Digital Markets Act die in 2024 in de EU van start gaat, verplicht partijen als Apple en Google om sideloading toe te staan. Oftewel: het kunnen downloaden van software buiten de eigen App Store om. Dat geeft gebruikers meer keuzevrijheid (zo is het argument), terwijl ontwikkelaars niet verplicht zijn om inkomsten aan Apple af te dragen.

Een ander heikel punt heeft ook te maken met die inkomsten voor ontwikkelaars. Apps in de App Store moeten nu gebruikmaken van Apple’s eigen betaalsystemen. Van elke transactie krijgt Apple 30% (soms minder), als een soort commissie voor het aanbieden van de app in de App Store. Maar omdat ontwikkelaars hun apps nergens anders dan via Apple kunnen aanbieden, wordt dit systeem als oneerlijk gezien. Apple moet (volgens diezelfde Digital Markets Act) ontwikkelaars toestaan om betaalsystemen van derden te gebruiken.

Dit heeft voordelen voor ontwikkelaars en gebruikers. Ontwikkelaars houden meer inkomsten over en voor gebruikers dalen mogelijk de prijzen. Maar er zijn ook nadelen. Bij een refund kun je niet meer aankloppen bij Apple, maar moet je de ontwikkelaar contacteren. Bovendien is het de vraag of alle ontwikkelaars betaalsystemen gaan gebruik waar jij als Nederlandse iPhone-bezitter je financiële gegevens mee wil en kán delen. En dan speelt ook dat argument weer mee of de App Store dan nog wel zo veilig is. Als elke ontwikkelaar via zijn eigen weg apps mag aanbieden zonder enig toezicht en daarbij ook nog een eigen betaalsysteem mag gebruiken, ligt het gevaar voor je veiligheid op de loer (aldus Apple).

Of de kritiek en de eisen vanuit de EU nou terecht is of niet, laten we in het midden. Feit blijft dat er iets moet gaan veranderen in de App Store.

Is het Mac-model de toekomst?

Hoe de toekomst van de App Store eruit gaat zien, kan niemand voorspellen. Maar als Apple inderdaad gedwongen wordt om veel aan de App Store te veranderen, is het Mac-model misschien wel het beste voorbeeld. De Mac heeft net als de iPhone en iPad een eigen App Store, maar iedere Mac-gebruiker kan ook van allerlei andere websites en platformen apps en games downloaden. Soms bieden ontwikkelaars zelfs hun apps zowel in de App Store als via de eigen website aan. Als gebruiker heb je dan zelf de keuze waar je de app downloadt.

Maar of Apple daar zelf nou zo achter staat? Apple gooide in de rechtszaak met Epic Games al de Mac voor de bus, door te stellen dat de Mac een malwareprobleem heeft. Met die stelling zegt Apple dat het gesloten systeem van de huidige App Store op de iPhone een groot voordeel heeft met betrekking tot de beveiliging van de gebruikers. En dat kan misschien nog wel eens Apple’s grootste troef zijn.

Bekijk ook

Craig Federighi: 'Mac heeft een onacceptabel malwareprobleem'

Apple-topman Craig Federighi moet getuigen in de rechtszaak tussen Apple en Epic Games. Hij greep de gelegenheid aan om te klagen over malware op de Mac.

Verandering App Store wordt proces van jaren

Het is namelijk nog lang niet zeker in hoeverre de App Store moet gaan veranderen. Hoewel de Digital Markets Act in 2024 van start gaat en Apple zich daar ook aan lijkt te moeten gaan houden, zal Apple er alles aan doen om de afgedwongen wijzigingen tegen te gaan. En daar kan Apple zomaar in slagen. Er is namelijk een soort clausule in de Digital Markets Act meegenomen dat het openzetten van alternatieve app stores er niet voor mag zorgen dat de beveiliging van gebruikers in het geding komt. Sterker nog, bedrijven als Apple mogen maatregelen nemen om de mogelijkheden in te beperken, ter bescherming van gebruikers.

Verwacht wordt daarom dat dit een jarenlange zaak wordt tussen Apple en de EU. Zoals bij zoveel zaken op het gebied van EU-regelgeving, zal het nog jaren duren voordat je als gebruiker echt iets gaat merken van de veranderingen. Maar de tijden dat Apple met de App Store kan doen en laten wat het zelf wil zoals de afgelopen 15 jaar, zijn inmiddels voorbij.

Lees ook onze eerdere terugblikken op de App Store, met de belangrijke gebeurtenissen uit het verleden:

• Hoe de App Store door de jaren heen veranderde
• Dit zijn de populairste iPhone-apps en -games in 10 jaar App Store
• 10 jaar App Store Special

Bekijk ook

10 jaar App Store

De App Store bestaat 10 jaar! In een serie artikelen blikken we terug én vooruit wat 10 jaar App Store heeft betekent voor jou, Apple en ontwikkelaars.