App Store storing en offline.

App Store-scam herkennen: trap niet in dure app-abonnementen

Fleeceware kost je honderden euro’s
Hoewel Apple streng toeziet op de apps die in de App Store staan, wordt de downloadwinkel nog altijd geplaagd door zogenaamde scam apps en fleeceware. Hoe kun je deze frauduleuze apps herkennen en hoe kom je er vanaf?

App Store scams en herkennen en voorkomen

De App Store is de enige officiële plek waar je apps voor je iPhone of iPad kan downloaden. Apple heeft voor de App Store diverse richtlijnen opgesteld waar ontwikkelaars aan moeten voldoen en belooft dat het een veilige plek is. Toch zijn er nog altijd apps die misbruik maken van de situatie, helemaal als het aan komt op dure app-abonnementen. Met neppe reviews en misleidende screenshots hopen ze dat je een veel te duur betaald lidmaatschap afsluit. Hoe herken je deze fleeceware en scam apps in de App Store en hoe kom je er vanaf?


Enorme aantallen: zo groot is het probleem
Hoe groot is het probleem van scam-app en beschermt Apple je echt tegen oplichting? Securitybedrijf Avast heeft dat onderzocht en maakte een lijst van 130 apps die een scam zijn. Het gaat om apps voor fotobewerking, antistress-training, horoscopen en slijmsimulators. Ze werken met agressieve marketingtrucs die de indruk wekken dat je een gratis proefabonnement kunt afsluiten om de app te testen. De kosten voor een gebruiker kunnen daarbij oplopen tot 3.432 dollar per jaar, die ook in rekening worden gebracht als de app al lang is verwijderd. Avast schat de schade door fleeceware-apps op 365 miljoen dollar. Van de 130 apps die Avast ontdekte is een jaar later nog 60% in de App Store beschikbaar. Het gaat om 84 stuks die in de maand juni 2022 voor een omzet van 8,6 miljoen dollar hebben gezorgd. Apple verdiende er 103 miljoen dollar aan, dankzij de commissie van 30% en lijkt geen haast te maken om ze op te ruimen.

Fleeceware

Fleeceware zijn apps die je naar binnen lokken met een gratis proefperiode, maar ze brengen vervolgens tientallen euro’s per week in rekening. Je downloadt een dergelijke app, komt er na een paar dagen achter dat het weinig voorstelt en verwijdert de app weer. Wat je echter niet door hebt is dat het abonnement blijft doorlopen.

In de kleine lettertjes staat dat er een betaald abonnement ingaat, tenzij je opzegt. Sinds 2019 komen deze apps steeds vaker voor. Beveiligingsbedrijf Sophos deed toen onderzoek naar dergelijke apps, die zich vermommen als toetsenbord of QR-scanner. Dergelijke apps brengen gebruikers in verwarring door weekprijzen te noemen, waardoor het minder lijkt dan het is. Per jaar ben je echter honderden en soms duizenden euro’s kwijt.

Het gemene van fleeceware is dat de makers volkomen legaal te werk gaan. Ze liegen niet over de prijzen en dwingen je niet om te abonneren. Wel brengen ze je in verwarring en proberen ze met slimme trucs je te verleiden tot een abonnement. Het enige wat ze doen is profiteren van de gemakzucht en de klunzigheid van mensen.

Apple heeft aangegeven apps met absurde in-app aankopen voortaan te weigeren, maar uiteraard moet je zelf ook nog goed opletten.

Bekijk ook

Apple weigert apps met absurde in-app aankopen

Apple weigert voortaan apps die absurde prijzen vragen voor in-app aankopen en abonnementen. Bij 'irrationeel hoge prijzen' moet de ontwikkelaar de aankoop bijstellen naar een realistisch niveau of meer waarde bieden.

Is er geld van je App Store-account afgeschreven? Dan kun je daar helaas niet meer zoveel aan doen. Je bent zelf akkoord gegaan met de absurde prijs en de makers zijn juridisch niet in overtreding. Van Apple hoef je niet zoveel hulp te verwachten. Heb je betaald via je creditcard of PayPal, dan is het bedrag soms terug te vorderen.

Scam apps herkennen: zo herken je frauduleuze App Store apps

We hebben op iCulture met enige regelmaat geschreven over fleeceware en andere vormen van oplichting. Apple verwijdert regelmatig scam-apps, maar er glipt er altijd wel eentje tussendoor. Soms gaat het om niet functionerende apps, met als enige doel om geld van jou te vangen.

Het herkennen van dergelijke apps kan soms lastig zijn, maar deze tips kunnen je erbij helpen.

App-abonnementen
Afbeelding ter illustratie. Getoonde apps zijn geen scam apps

1. De app haakt in op populaire trends

Scam-apps zijn meestal apps die inhaken op populaire trends, zoals fotofilter apps of apps die beweren je toekomst te voorspellen. Vraag je daarom als eerste af of je een dergelijke app wel nodig hebt. Voegen de beloofde functies wel echt iets toe aan de apps die je al hebt? Een app om QR-codes te scannen is allesbehalve nodig, want dit kan ook gewoon met de standaard Camera-app.

2. Veel gelijksoortige apps van dezelfde maker

Als je een app vindt in de App Store of via een linkje op het web, is het verstandig om eerst onderzoek te doen naar de app. Wie is de maker en welke apps zijn er eerder al van diezelfde ontwikkelaar uitgebracht? Check ook goed de App Store-screenshots of het er betrouwbaar uit ziet.

3. Gratis download, maar met in-app aankopen

Scam-apps maken vaak gebruik van in-app abonnementen. Dat wil zeggen dat een app gratis is om te downloaden, maar dat je voor (alle) functies via de app een betaald lidmaatschap moet aanschaffen. Dit is een slim trucje om je te laten betalen, want als je de gratis app al gedownload hebt ben je eerder geneigd om te betalen dan als de app zelf ook betaald is. Vaak gebruiken scam-apps een verplicht betaald lidmaatschap. Dat betekent dat je zonder je te abonneren de app helemaal niet kan gebruiken.

4. Misleidende reviews

Een ander onderdeel om scamapps te herkennen, is aan misleidende App Store-reviews. Dergelijke apps maken vaak accounts aan om louter positieve reviews te plaatsen, zodat de app een hoge beoordeling krijgt. Deze reviews worden dan ook vaak door de neppe accounts als nuttig gemarkeerd, zodat deze bovenaan zichtbaar zijn. Als in de reviews louter positieve teksten staan waarin gouden bergen beloofd worden, dan is het vaak te mooi om waar te zijn.

App Store scam herkennen aan reviews.

Voorkom dat je trapt in scam apps

Er is een aantal manieren om te voorkomen dat je in dit soort frauduleuze apps trapt.

1. Controleer de prijzen

Controleer voordat je een app download de prijzen van in-app abonnementen. Scamapps staan erom bekend om enorm hoge prijzen te rekenen (tientallen euro’s per week of honderden euro’s per jaar). Op deze manier kunnen ze heel snel heel veel geld binnen harken. Op elke pagina in de App Store vind je onderaan een overzicht van de prijzen van in-app lidmaatschappen. Dit geeft al een indicatie van wat je van de app kan verwachten.

Scam apps herkennen: check voor in-app aankopen.

2. Sluit niet zomaar een ‘gratis’ proefversie af

Soms kan een app je na het downloaden meteen vragen om een gratis proefversie af te sluiten. Dat hoeft niet altijd foute boel te zijn, maar lees wel goed de voorwaarden. Na zo’n gratis versie gaat vaak automatisch de betaalde variant in, waardoor je voordat je het weet een week later toch voor de app betaalt. Let daarom goed op de prijs die geldt ná de gratis proefperiode. Wil je de gratis versie niet afsluiten, kijk dan of je de app kan gebruiken zonder het extra lidmaatschap.

3. Blader verder door de reviews

De reviews kunnen een goede indicatie zijn voor wat je van een app kan verwachten, maar zorg ervoor dat je verder kijkt dan alleen de eerste reviews die getoond worden. Door op de app-pagina te tikken op Toon alle kun je de reviews filteren. Kies het liefst voor Sorteer op meest recent of meest kritisch. Je ziet dan sneller de waarschuwingen van andere gebruikers. Een gewaarschuwd mens telt immers voor twee.

App Store reviews filteren.

4. Zeg proefversies meteen op

Als je je toch (per ongeluk) geabonneerd hebt op een gratis proefversie, heb je altijd nog de tijd om deze op te zeggen voordat er geld in rekening gebracht wordt. Dit doe je via de instellingen van je iPhone en iPad, waar je een overzicht vindt van al je lopende app-abonnementen en proefperiodes.

Heb je per ongeluk al betaald voor een duur lidmaatschap, dan kan je die hier ook meteen opzeggen. Als een app helemaal niet functioneert, kun je vaak zelfs geld terugvragen voor apps. Hou er rekening mee dat alleen het verwijderen van de app niet voldoende is om een lopend betaald lidmaatschap te stoppen.

Lees ook onze tip over App Store-abonnementen opzeggen voor meer informatie.

Bekijk ook

Alles over App Store abonnementen: beheren, opzeggen en misleiding

Steeds meer apps gebruiken abonnementen voor extra functies. Je kunt het lidmaatschap automatisch verlengen of tijdig opzeggen en in deze tip lees je hoe dat werkt. We bespreken ook hoe je misleiding voorkomt.

App Store

Lees alles over de Apple App Store, de online winkel waar je apps voor iPhone, iPad, Apple Watch, Apple TV en Mac downloadt. Naast de normale softwarewinkel is er ook een Mac App Store en een speciale App Store voor de Apple Watch. Sinds maart 2024 kun je op de iPhone ook apps buiten de officiƫle App Store downloaden, via onder andere alternatieve appwinkels. Dit wordt ook wel sideloading genoemd.

App Store