EU zet volgende stap in onderzoek naar Apple Pay

Update 11 mei 2023: Al een aantal jaar doet de EU onderzoek naar de eventuele macht van Apple Pay. Apple’s eigen betaalmethode is het enige platform dat voor dit doel gebruik mag maken van de NFC-chip, waardoor concurrerende betaaldiensten naar andere methodes moeten uitwijken. En die andere methodes is precies waar de EU nu ook onderzoek naar gaat doen. Als onderdeel van het langdurige onderzoek heeft de EU een serie vragen naar winkelketens gestuurd over de beschikbaarheid van andere betaalmethodes, via bijvoorbeeld het gebruik van een QR-code of een Bluetooth-verbinding, zo schrijft Bloomberg.

In Nederland worden dergelijke alternatieven eigenlijk niet gebruikt. In het verleden is er wel Payconiq geweest, dat werkt met QR-codes, maar dat was geen succes. Op het Android-vlak heb je wel het soortgelijke Google Pay, dat ook met NFC werkt. Daar konden banken wel hun eigen oplossing via NFC aanbieden en deden dat ook veelvuldig, maar een aantal banken is alweer met hun eigen variant gestopt en zijn overgestapt op Google Pay. Door de rondvraag van de EU bij winkeliers over alternatieven krijgt de EU mogelijk extra inzichten, die een andere (voor Apple positieve of negatieve) conclusie kan opleveren.

Gaat Apple Pay verdwijnen?

Stel dat Apple verplicht zou worden om de NFC-chip open te stellen voor mobiele betaalmethodes, dan is het nog maar de vraag of banken massaal hun eigen implementatie gaan gebruiken en Apple Pay laten vallen. Juist omdat een aantal banken (op Android) onlangs juist overgestapt is naar Google Pay, lijkt die kans vrij klein. Voor ING was Apple Pay zelfs een grote doorbraak. De bank had al jarenlang zijn eigen mobiel betalen-oplossing op Android, maar dat was nooit echt een groot succes. Sinds de komst van Apple Pay is dat wel anders en is ook de Android-variant meer in trek gekomen. Bovendien was ING voor Apple in Nederland de exclusieve launchpartner. Bovendien zijn mensen in de afgelopen vier jaar zo gewend geraakt aan Apple Pay, dat het voor een bank onverstandig lijkt om gebruikers verplicht over te laten stappen naar iets anders.

Update 3 mei 2022: Klachten van PayPal zijn mogelijk de reden waarom de EU in actie komt tegen Apple Pay. PayPal biedt tap-to-pay betalingen op Android-telefoons en zou dat ook op de iPhone willen doen. Apple heeft wel een Tap to Pay-functie aangekondigd waar appontwikkelaars gebruik van kunnen maken, maar doet dit voor het ontvangen van betalingen met Apple Pay. Concurrerende betaaldiensten zijn niet toegestaan. Het EU-onderzoek begon in juni 2020 maar de eerste klachten kwamen al in 2019 binnen.

Update 2 mei 2022: De Europese Commissie heeft nu de bezwaren naar Apple gestuurd, blijkt uit een bericht op de EU-website. De Europese Commissie vindt dat dit in strijd is met artikel 102 van het Verdrag over de werking van de Europese Unie, dat machtsmisbruik verbiedt. Apple kan zich verdedigen of de NFC-chip openstellen. Gebeurt dat niet, dan dreigt er een forse boete ter hoogte van 10% van de jaaromzet. Dit zou bij Apple minstens 36,5 miljard dollar betekenen – uitgaande van een jaaromzet van 365 miljard dollar vorig jaar. Inmiddels liggen de omzetcijfers alweer hoger. Het zou de hoogste boete zijn die de EU ooit heeft uitgedeeld.

Update 28 april 2022: De Financial Times meldt dat de Europese Commissie volgende week een aanklacht indient tegen Apple vanwege het niet openstellen van de NFC-chip. Onder meer banken willen ook betalingen kunnen uitvoeren via de chip. Krijgt de Commissie gelijk van de rechter en is er inderdaad sprake van machtsmisbruik, dan kan Apple een boete worden opgelegd ter hoogte van 10% van de jaaromzet.

Update 6 oktober 2021: Nadat er eerder al plannen vanuit de EU waren om Apple te dwingen om de NFC-chip open te stellen, zegt Reuters nu dat de EU een eerder onderzoek aan het afronden is. Sinds juni 2020 was de EU aan het onderzoeken of de App Store en Apple Pay geen vorm van machtsmisbruik waren. In het geval van Apple Pay mag de NFC-chip in iPhones niet gebruikt worden door andere betaaldiensten, omdat dit volgens Apple niet veilig is. Bronnen zeggen nu dat de EU concludeert dat Apple doet aan anti-competitief gedrag. Uiteindelijk zou dit Apple ertoe kunnen dwingen om de NFC-chip voor iedereen open te zetten, ook voor andere banken.

De EU zou nu in voorbereiding zijn voor de verdere uitwerking van het onderzoek, waarbij de resultaten naar verwachting volgend jaar naar Apple verstuurd worden. Het kan dus nog wel een flinke tijd duren voordat er daadwerkelijk gevolgen zitten aan de resultaten van het onderzoek.

Lees hieronder ons oorspronkelijke artikel van 18 september 2020:
De regels zijn nog niet verplicht gesteld, maar worden op dit moment alleen nog maar overwogen, meldt Bloomberg. De nieuwe wetgeving zou ervoor kunnen zorgen dat Apple de NFC-technologie in de iPhone moet openstellen voor meer betaalsystemen dan alleen Apple Pay. Dat blijkt uit documenten die zijn uitgelekt. Apple wordt daar niet bij naam in genoemd, maar in een voetnoot wordt wel verwezen naar een antitrust-zaak uit juni waarin wordt gepleit dat Apple de NFC-chip openstelt voor anderen. Het zou moeten gelden voor alle fabrikanten van smartphones en smartwatches. Momenteel kun je je iPhone en Apple Watch alleen gebruiken voor NFC-betalingen met Apple Pay. Je kunt er ook mee afrekenen in het openbaar vervoer, maar aanbieders zitten daarbij ook aan APple vast. Banken hebben geklaagd dat ze hun eigen betaaltechnologie willen gebruiken op de iPhone, maar dat Apple dit tegenhoudt. Apple geeft anderen namelijk geen toegang tot de chip.

‘Apple moet NFC-chip openstellen’

Het plan zou zijn om het rapport volgende week te presenteren bij de Europese Commissie, als onderdeel van een breder pakket aan maatregelen. In Duitsland waren al regels aangekondigd, waardoor aanbieders van digitale betaalsystemen hun infrastructuur open moeten stellen voor anderen, tegen een redelijke vergoeding. Ook in Nederland zijn er stemmen opgegaan om de Apple NFC-functie open te stellen voor andere toepassingen, al ging het daarbij niet specifiek om betalingen.

De Europese regels kunnen nog wel even op zich laten wachten. Er moet eerst nog advies bij Europese toezichthouders worden ingewonnen en eventuele regels volgen dan pas halverwege 2022. Door de komst van nieuwe fintech-bedrijven is het speelveld veranderd. Er zijn meer spelers en financiële producten bij gekomen, maar dat brengt ook nieuwe risico’s met zich mee. De regels moeten daarop worden aangepast, vindt Markus Ferber, een Duits lid van het Europese Parlement.

Bekijk ook

Staatssecretaris Knops: "Apple moet NFC-functie van iPhone openzetten"

Volgens staatssecretaris Knops van Binnenlandse zaken moet Apple de NFC-functie van de iPhone en iPad openzetten. Dat is nodig om de betrouwbaarheid van DigiD te kunnen verhogen.