Usb-c en Thunderbolt uitgelegd: dit zijn de verschillen

De termen usb-c en Thunderbolt worden soms door elkaar gebruikt, maar toch is er een duidelijk verschil. Usb-c-poorten vind je overal, maar niet elke usb-c poort is geschikt voor Thunderbolt-functies. In dit artikel zetten we de eigenschappen en verschillen van deze aansluitingen op een rijtje.

Verschillen usb-c vs Thunderbolt

Volgens nieuwe wetgeving van de EU moeten diverse Apple-apparaten zijn voorzien van een usb-c aansluiting. Maar betekent dit dat ook Thunderbolt wordt ondersteund? Niet altijd. De kabels en aansluitingen met de aanduiding ‘usb-c’ of ‘usb type-c’ zien er precies zo uit als de kabels en aansluitingen die voor Thunderbolt bedoeld zijn. Hoe dat zit lees je hieronder.

Usb-c en Thunderbolt: op welke apparaten?

De nieuwste ontwikkeling zijn Thunderbolt 5-poorten, maar je kunt ook eerdere varianten tegenkomen. Welke je in de verschillende Apple-producten aantreft zie je hieronder.

Bij de Thunderbolt-aansluitingen zie je in één oogopslag de maximale snelheid:

Type	Maximale snelheid
Thunderbolt 5	120 Gb/s
Thunderbolt 4 en Thunderbolt/usb 4	40 Gb/s
Thunderbolt 3	40 Gb/s
Thunderbolt 2	20 Gb/s

Thunderbolt 5

Thunderbolt 5-aansluitingen vind je momenteel alleen op deze modellen:

MacBook Pro 2024 met M4 Pro of M4 Max
Mac mini 2024 met M4 Pro

Thunderbolt 5 op de Mac biedt een overdrachtssnelheid tot 120 Gb/s. Dit is ruim het dubbele van Thunderbolt 4. Werk je bijvoorbeeld aan grote bestanden in een videoproject, dan kun je ze razendsnel overzetten vanaf een externe schijf. Om hiervan te profiteren heb je een Thunderbolt 5-kabel nodig,

Thunderbolt 4

Deze apparaten zijn voorzien van Thunderbolt 4-poort(en):

14-inch MacBook Pro met M1 Pro/Max, M2 Pro/Max, M3 Pro/Max, M4
16-inch MacBook Pro M1 Pro/Max, M2 Pro/Max, M3 Pro/Max
Mac mini
Mac mini M3, M3 Pro en M4
Mac Studio M2 Max/Ultra
Mac Pro M2 Ultra

Thunderbolt / usb-4

Deze apparaten zijn voorzien van Thunderbolt / usb-4:

14-inch MacBook Pro met M3
13-inch MacBook Pro met M1 en M2
MacBook Air M1, M2 en M3
iMac M1 en M3
iPad Pro 2021, 2022 en 2024

Verschillen Thunderbolt 4 en Thunderbolt / USB 4

Het lijkt erg op elkaar, maar toch zit er verschil tussen deze beide technologieën.

	Thunderbolt 4	Thunderbolt / USB 4
Algemeen	Werkt met keurmerk toe, apparaten moeten minimaal aan bepaalde eisen voldoen.	Bredere standaard, stelt minder strikte eisen aan snelheid en functionaliteit.
Snelheid en bandbreedte	Altijd 40 Gbps, gegarandeerd.	Theoretisch 40 Gbps, maar apparaten kunnen variëren van 20 Gbps tot 40 Gbps, afhankelijk van de fabrikant.
Ondersteuning externe schermen	Minstens één 8K-scherm of twee 4K-schermen.	Ondersteuning varieert en kan beperkter zijn, afhankelijk van het apparaat.
Minimale specificaties	Vereist bepaalde functies zoals wake-from-sleep, PCIe-doorvoer van minimaal 32 Gbps, en kettingkoppeling van meerdere apparaten.	Minder streng in minimale vereisten, dus minder consistentie.
Compatibiliteit	Volledig compatibel met Thunderbolt 3, USB 4 en USB-C.	Is meestal compatibel met USB-C en oudere USB-versies, maar niet altijd met Thunderbolt-apparaten.

Kortom: Thunderbolt 4 is strenger gereguleerd, terwijl USB 4 breder inzetbaar is, met variabele prestaties. Met Thunderbolt 4 heb je meer zekerheid.

Thunderbolt 3

Deze apparaten zijn voorzien van een Thunderbolt 3-poort:

MacBook Pro met Intel-processor (2016-2020)
MacBook Air met Intel-processor (2018-2020)
iMac (2017-2020)
iMac Pro (2017)
Mac mini (2018)
Mac Pro (2019)

Apparaten met usb-c-poort

Er zijn ook diverse producten met een ‘gewone’ usb-c-poort, dus zonder ondersteuning voor Thunderbolt. Het gaat hier bijvoorbeeld om:

iPad Pro 2018
Standaard iPad 2022 en nieuwer
iPad Air 2020 en nieuwer
iPad mini 2021 en nieuwer
12-inch MacBook (alle modellen)

Verschillen usb-c en Thunderbolt

Een usb-c-poort en een Thunderbolt-poort zien er op het eerste gezicht hetzelfde uit. Thunderbolt is echter het protocol dat gebruikt wordt voor de dataoverdracht, terwijl usb-c (of usb type-c) de benaming is voor de connector. Niet elke usb-c-aansluiting biedt ondersteuning voor Thunderbolt. Usb-c is de fysieke connector die de micro-usb-aansluiting heeft vervangen en die gaandeweg ook de usb-a-aansluiting overbodig zal maken. Bij de nieuwste specificatie usb 4 is een overdrachtssnelheid tot 40 Gbps mogelijk.

Thunderbolt is een protocol dat het mogelijk maakt om al je randapparatuur en voeding met één kabel aan te sluiten op de computer. Meestal maak je daarbij gebruik van een speciaal docking station voor het aansluiten van stroom, beeldscherm, toetsenbord, muis en externe opslag. Het is zelfs mogelijk om apparaten in een rijtje (‘daisy-chaining’) op elkaar aan te sluiten en hebt daardoor minder kabels nodig.

Het verschil tussen Thunderbolt 3 en Thunderbolt 4 is vooral dat je meer schermen kunt aansluiten. Bij Thunderbolt 3 is dat minimaal één 4K-scherm. Dat is verdubbeld bij Thunderbolt 4: dit is geschikt voor minimaal twee 4K-schermen of één 8K-scherm. De bandbreedte is ook verdubbeld: van 16 Gbps naar 32Gbps. Verder is je computer bij Thunderbolt 4 gemakkelijker uit sluimerstand te halen. En de beveiliging tegen Direct Memory Access (DMA) is verbeterd. Thunderbolt 4-accessoires zijn overigens terugwaarts compatibel met Thunderbolt 3.

Wat kun je met USB-C en Thunderbolt doen?

Hieronder bespreken we de belangrijkste toepassingen:

Voeding
Display
Opslag
Devices

Voeding

De usb-c-poort wordt vaak gebruikt voor het opladen van je tablet of laptop. Biedt de poort ondersteuning voor Thunderbolt, dan heb je de unieke mogelijkheid om stroom te ontvangen én te leveren. Hierdoor kan je met één enkele kabel een dock of scherm verbinden en de MacBook opladen. Afhankelijk van het type iPad of MacBook dat je hebt, heeft Apple een lader bijgeleverd met een specifiek wattage. Zo wordt de 13-inch MacBook Air 2022 geleverd met een 30 Watt usb-c-stroomadapter, maar zou je ook kunnen snelladen met een 70 Watt usb-c-stroomadapter.

Display

Ook video-uitvoer behoort tot de mogelijkheden van usb-c en Thunderbolt, waarbij laatstgenoemde in staat is om meer pixels aan te sturen. Zo was de 12-inch MacBook met maar één usb-c-poort en geen Thunderbolt-ondersteuning in staat om maar één extern scherm aan te sturen. Heb je een nieuwere MacBook met Thunderbolt 4-ondersteuning, dan kun je minimaal twee 4K-schermen of een 8K-scherm aansturen. Hoeveel schermen je kunt aansluiten lees je in ons overzicht Hoeveel externe schermen aansluiten op een MacBook?

Hoeveel extra schermen kun je aansluiten op een MacBook? Dit zijn je opties

Opslag

Door de hoge overdrachtssnelheid is het zeer gemakkelijk grote hoeveelheden data over te zetten met usb-c of Thunderbolt. Je zult hiervoor natuurlijk wel een externe harde schijf moeten aanschaffen die de optie biedt om te kunnen worden verbonden via usb-c of Thunderbolt. Om optimaal gebruik te maken van de Thunderbolt-snelheden moet je wel beschikken over de juiste kabel. Apple verkoopt een Thunderbolt 5-kabel en belooft daarmee een dataoverdrachtssnelheid van 120 Gbps. Maar je kunt ook een Thunderbolt 4-kabel aanschaffen.

Devices

Een apparaat aansluiten behoort natuurlijk ook gewoon tot de mogelijkheden. Zo kun je met een usb-c-naar-Lightning-kabel direct je iPhone verbinden met je MacBook, zonder dat een verloopstukje nodig is. Maar ook andere apparaten zoals printers kun je op deze manier aansluiten. Let op dat er een verschil bestaat tussen actieve en passieve Thunderbolt-kabels. Passieve kabels zijn vaak goedkoper en kunnen enkel de snelheid van 40Gbps behalen wanneer de kabel een maximale lengte heeft van 0,5 meter. Bij langere passieve kabels gaat de snelheid omlaag naar 20Gbps.

Lees meer over het gebruik van USB-C en Thunderbolt in onze andere tips: