Satellietcommunicatie voor noodoproepen: Apple verlengt gratis gebruik voor iPhone 14

SOS-noodmelding via satelliet

Uitleg

De iPhone 14 en nieuwer bieden support voor satellietcommunicatie. In deze FAQ vind je antwoord op de belangrijkste vragen, zodat je een goede indruk krijgt hoe het werkt en wat je eraan hebt. Sinds voorjaar 2023 ook in Nederland en België en nu ook nog met een verlengde gratis proefperiode.

Update 15 november 2023: Apple kondigt aan dat de gratis proefperiode wordt verlengd met 1 extra gratis jaar. Daar zit wel een voorwaarde aan vast. Het geldt enkel voor mensen die een iPhone 14 (of een ander toestel uit de iPhone 14-familie) hebben geactiveerd vóór 15 november 2023. De satellietfunctie is pas sinds maart 2023 beschikbaar in Nederland en België, dus we verwachten dat je hier tot minimaal maart 2026 gratis gebruik van kunt maken. Heb je tussen 27 maart 2023 en 15 november 2023 een iPhone 14 geactiveerd, dan loopt je proefperiode tot diezelfde dag in 2026.

Voor iPhone 15-gebruikers geldt dat het gratis gebruik geldt voor twee jaar na activering van het toestel. In het kort komt het dus hier op neer:

Heb je een iPhone 14-model geactiveerd tussen september 2022 en 27 maart 2023, dan kun je er gratis gebruik van maken tot en met 27 maart 2026
Heb je een iPhone 14-model geactiveerd tussen maart 2023 en 15 november 2023, dan kun je er tot drie jaar na activeringsdatum gratis gebruik van maken
Heb je een iPhone 15-model geactiveerd sinds september 2023, dan kun je er gratis gebruik van maken tot twee jaar na activeringsdatum

Apple gaf in eerste instantie 2 jaar gratis toegang tot de SOS-noodmelding, maar plakt daar nu dus 1 jaar aan vast voor iPhone 14-gebruikers. Het is nog altijd niet bekend hoeveel de dienst gaat kosten als de gratis proefperiode ten einde komt en hoe Apple dit in rekening gaat brengen.

Bekijk hieronder onze uitleg over satellietcommunicatie voor noodoproepen.

FAQ: satellietfuncties op de iPhone

Volgens analisten zal er in toenemende mate behoefte zijn aan satellietcommunicatie op smartphones. Dit heeft te maken met het feit dat er vaker natuurrampen en geopolitieke conflicten zijn, waardoor het mobiele netwerk kan uitvallen. Om in noodgevallen toch hulp te kunnen inroepen zou een satellietverbinding goed van pas komen. Apple biedt sinds de iPhone 14 ondersteuning voor satellietfuncties en doet dat in steeds meer landen.

#1 Wat doet Apple?
#2 Wat heb ik nodig voor de iPhone-satellietfunctie?
#3 Wat kun je nog meer via de satelliet doen?
#4 Welke satellieten gebruikt Apple?
#5 Wat doen de providers?
#6 Wat doet de concurrentie?
#7 Waar is de iPhone-satellietcommunicatie voor bedoeld?
#8 Welke satellietfuncties kun je gebruiken op de iPhone?
#9 Wat is het verschil tussen Apple en de Starlink-plannen?
#10 Waar werkt de satellietfunctie?
#11 Heb ik een nieuwe iPhone nodig voor satellietfuncties?
#12 Wat kost deze functie?

#1 Wat doet Apple met iPhone-satellietcommunicatie?

De iPhone 14 en nieuwer biedt ondersteuning voor deze drie satellietfuncties:

SOS-noodoproep via de satelliet als er geen mobiel netwerk of wifi beschikbaar is.
Locatie delen met vrienden via de satelliet, om te laten weten waar je zit.
Automobilisten kunnen in de VS ook pech met de auto doorgeven via satelliet.

Om te gebruiken heb je iOS 16.1 of nieuwer nodig. De satellietfuncties zijn sinds 15 november 2022 beschikbaar; aanvankelijk alleen in de Verenigde Staten en Canada, later ook in andere landen. In Nederland, België en Luxembrug kun je er sinds maart 2023 gebruik van maken en in mei 2023 werden Australië en Nieuw-Zeeland toegevoegd. Eind 2023 komen Spanje en Zwitserland erbij – en daarna verwachten we dat er nog meer bij komen.

De dienst is de eerste twee jaar gratis. Apple heeft nog geen informatie gegeven wat er daarna gebeurt, maar bij de iPhone 15-serie krijg je opnieuw 2 jaar gratis.

De belangrijkste functie is dat je contact met de hulpdiensten kunt leggen als je in nood verkeert op een plek waar geen mobiel bereik is, bijvoorbeeld in de Nationale Parken in de VS. Je activeert deze functie door het gebruikelijke telefoonnummer voor de nooddiensten te bellen, bijvoorbeeld 112 of 911 (afhankelijk van het land). Als er geen mobiele verbinding of wifi beschikbaar is zal de iPhone proberen verbinding te maken met de satellieten. Dit duurt ongeveer 15 seconden bij ideale omstandigheden, waarbij je direct zicht hebt op de hemel en horizon. In een ravijn of onder een dicht bladerdak kan het wat langer duren en is het mogelijk dat je helemaal geen verbinding kunt leggen. Apple gebruikt een speciaal algoritme om de versleutelde tekstberichten zo compact mogelijk te maken.

Sinds iOS 17 is een nieuwe functie toegevoegd: Roadside Assistance. Dit komt van pas als je een lekke band of andere autopech hebt op een plek waar geen mobiel bereik is. Het werkt voorlopig alleen in de Verenigde Staten in samenwerking met AAA.

We hebben onze hands-on ervaringen met de SOS-satellietfunctie beschreven in een apart artikel.

Hands-on met Apple’s SOS Satellietfunctie: onze ervaringen met de nieuwe noodmeldingen

#2 Wat heb ik nodig voor de iPhone-satellietfunctie?

De satellietfunctie stelt een aantal eisen:

Je hebt een iPhone 14 of nieuwer nodig (elk model). Het werkt op alle iPhone 14- en 15-modellen die wereldwijd verkocht zijn, behalve die van vasteland China, Hongkong en Macao.
Je hebt minimaal iOS 16.1 nodig, de update die sinds oktober 2022 beschikbaar is.
Je moet op een plek zijn waar geen mobiele dekking of wifi.
Je moet in een regio zijn waar de functie al is uitgerold, bijvoorbeeld Nederland, België of de Verenigde Staten.
Satellietcommunicatie is niet beschikbaar in enkele Amerikaanse gebiedsdelen zoals Guam, Amerikaans Samoa en noordelijke delen van Canada en Alaska (boven de 62° lengtegraad).

De telefoon maakt gebruik van aangepaste hardware en software om verbinding te maken met de satellieten. Dit is alleen mogelijk als je de iPhone direct richt op een satelliet. Hierdoor is geen externe antenne nodig, zoals bij een normale satelliettelefoon het geval is.

Het is niet nodig om je hand richting de satelliet te strekken of op een heuvel te gaan staan, want de afstand tot de satellieten is zo groot dat een extra meter ook niet uitmaakt. Wel is het belangrijk om in een gebied te zijn met vrij zicht op de hemel.

#3 Wat kun je nog meer via de satelliet doen?
Behalve voor noodoproepen kun je de satellietverbinding ook gebruiken voor het versturen van je locatie naar vrienden. Dit kun je éénmaal per 15 minuten doen en komt bijvoorbeeld van pas als je van plan bent een berg te beklimmen of naar een gevaarlijk gebied gaat. Anderen weten dan wat je meest recente locatie was, ook als er geen mobiel bereik is. Je leest er meer over in onze tip over locatie sturen via de satelliet.

Locatie naar vrienden sturen via de satelliet: zo werkt het

#4 Welke satellieten gebruikt Apple?

Apple kondigde in september 2022 officieel een samenwerking met Globalstar aan. Daarmee werd Apple in één klap Globalstar’s grootste klant. Globalstar heeft een goed dekkend netwerk rondom de aarde en werd eerder al getipt door Tim Farrar, een expert op het gebied van satellietcommunicatie.

Globalstar kondigde begin 2022 aan dat ze 17 extra satellieten hebben toegevoegd voor een nog betere dekking. Daarmee kunnen ze continu bereik bieden aan klanten, waaronder Apple.

Uit documenten die bij de beurstoezichthouder Securities and Exchange Commission (SEC) zijn gedeponeerd blijken meer details over de samenwerking. Apple zal 95% van de toekomstige generatie satellieten van Globalstar financieren. In ruil daarvoor zal Globalstar 85% van zijn netwerkcapaciteit reserveren voor Apple. Daarnaast levert het bedrijf nog andere diensten, zoals connectiviteit voor internet-of-things.

Apple had ook kunnen kiezen voor andere diensten zoals AST SpaceMobile en Lynk. Daarnaast hebben SpaceX en T-Mobile een eigen samenwerking aangekondigd (hierover later meer), bedoeld voor de tweede generatie Starlink-satellieten. Hierbij wordt gebruik gemaakt van het T-Mobile spectrum.

Apple kiest echter voor een oplossing die volledig onafhankelijk is van providers. Het maakt gebruik van het bestaande satellietspectrum. Daardoor gelden er geen speciale regels van keuringsinstanties zoals de FCC.

Een Globalstar-satelliet.

#5 Wat doen de providers?
Door rechtstreeks met een satellietbedrijf samen te werken heeft Apple de providers niet nodig. Die hebben intussen hun eigen plan getrokken. Zo heeft de Amerikaanse provider T-Mobile aangekondigd met SpaceX te gaan samenwerken, om een satellietgebaseerd systeem voor noodcommunicatie beschikbaar te stellen. Je hebt er geen speciale satelliettelefoon voor nodig, want het werkt met de meeste bestaande 5G-telefoons. SpaceX is bezig om hiervoor de vernieuwde Starlink V2 satellieten te lanceren.

Met Starlink V2 zijn snelheden van 2 tot 4 Mbit/s mogelijk. Dit is niet voldoende om te kunnen internetten, maar wel om te kunnen sms’en en bellen. T-Mobile gaat in de VS de Starlink V2-satellieten gebruiken om bijna de hele VS van dekking te voorzien, ook plekken die voorheen onbereikbaar waren voor normale gsm-masten. Eind 2023 moet het in beta beschikbaar komen. De nieuwe SpaceX-satellieten krijgen grote antennes aan boord die gebruikmaken van de mobiele frequenties van T-Mobile.

AT&T werkt in de VS samen met AST SpaceMobile, een bedrijf dat breedband via de satelliet wil aanbieden. En Verizon werkt met Amazon’s Kuiper-satellietproject. Kuiper wordt gebouwd door Kuiper Systems LLC, een dochterbedrijf van Amazon. Dit heeft overigens niets te maken met astronaut André Kuipers (met een s), maar is vernoemd naar de Nederlands-Amerikaanse astronoom Gerard Kuiper.

En Nederlandse providers dan?
Allemaal fijne ontwikkelingen, maar je hebt er alleen iets aan als je in de VS woont. De activiteiten van de Amerikaanse T-Mobile staan volledig los van de Nederlandse tak. In hoeverre Nederlandse providers bezig zijn met satellietplannen is niet bekend; in Nederland speelt het probleem van onbereikbare regio’s veel minder omdat er behoorlijk goede dekking is. We hebben nauwelijks grote natuurgebieden of bergketens waar je in de problemen kunt raken en dan geen dekking hebt. In Nederland kun je overal wel 112 bellen (desnoods via het mobiele netwerk van een andere provider), maar in het buitenland is dat vaak niet zo.

Wel is het mogelijk om met je Nederlandse mobiele abonnement via de satelliet te bellen als je bijvoorbeeld op een cruiseschip zit, maar dan betaal je een extreem hoog tarief en is er geen rechtstreekse verbinding tussen je iPhone en de satellieten. In plaats daarvan maak je verbinding met een installatie op het cruiseschip. Met de SOS via satelliet-functie van de iPhone 14 en nieuwer kan dat dus zonder dat extra hoge tarief.

#6 Wat doet de concurrentie met satellietcommunicatie?

Interessant is ook om te zien wat andere techbedrijven doen. Google heeft aangekondigd dat Android 14 ondersteuning krijgt voor satellietverbindingen. Dit moet gaan werken op toekomstige Android-telefoons. Er wordt momenteel vooral gekeken naar de gebruikerservaring.

Tijdens de IFA 2022-in Berlijn meldde Qualcomm dat er wordt gewerkt aan een chip voor satellietverbindingen. De eerste Android-smartphones met satellietfunctie kunnen dan in 2023 op de markt komen, waarschijnlijk alleen de duurdere modellen.

#7 Waar is de iPhone-satellietcommunicatie voor bedoeld?

Het belangrijkste doel van de satellietverbinding op de iPhone is dat je tekstberichten kunt sturen naar een hulpcentrale, als de normale mobiele netwerken niet beschikbaar zijn. Deze versleutelde berichten worden gecomprimeerd verstuurd, zodat ze zo compact mogelijk zijn. Ze bevatten informatie over je locatie.

Omdat niet alle nooddiensten per tekstbericht bereikbaar zijn heeft Apple speciale callcenters ingericht. Zij zullen jouw tekstbericht telefonisch melden aan de respectievelijke nooddienst. Hiervoor zijn honderden medewerkers nodig.

Verder kun je de satellietdienst gebruiken om via het Zoek mijn-netwerk je locatie door te geven aan vrienden en familie (zie afbeelding hieronder). Het gaat daarbij alleen om het doorgeven van je locatie. Je kunt niet gezellig bellen met je vrienden op plekken waar je even geen bereik hebt.

#8 Welke satellietfuncties kun je gebruiken op de iPhone?

De satellietfunctie is bedoeld voor twee soorten noodsituaties:

Berichten sturen en hulp inroepen als je zelf in nood verkeert.
Doorgeven van rampen, zoals een neergestort vliegtuig of een zinkend schip.

We hebben ook een aparte tip over hoe SOS-noodmelding via satelliet werkt op de iPhone. Het maken van een verbinding vereist dat je de iPhone richting de satelliet richt en vervolgens word je stap voor stap door het proces begeleid voor het doen van de noodmelding. Met een demofunctie kun je het zelf proberen.

Zo werkt de SOS-noodmelding via satellieten op de iPhone

#9 Wat is het verschil tussen Apple en de Starlink-plannen?

Over de samenwerking tussen T-Mobile en Starlink is het meest bekend en we kunnen dit dan ook het beste als voorbeeld gebruiken om te vergelijken met de dienst die Apple sinds 2022 aanbiedt. De insteek is heel verschillend. Bij Apple gaat het zoals gezegd om noodcommunicatie via het bestaande satellietspectrum.

Bij T-Mobile USA en Starlink wordt het bestaande 5G-spectrum van T-Mobile op de middenband gebruikt om sms-tekstberichten, mms-berichten en bepaalde messaging-apps toe te staan. Dit heeft als voordeel dat je ook voor dagelijks gebruik de satellietcommunicatie tot je beschikking hebt. Farrar denkt dat verdergaande functies al snel tegen wetgevende beperkingen aanlopen. Bij Apple’s oplossing speelt dit niet omdat er geen mobiele netwerken aan te pas komen.

Een SpaceX-satelliet.

#10 Waar werkt de satellietfunctie van de iPhone?

Op dit moment is de functie beschikbaar in deze landen:

Verenigde Staten
Canada
Verenigd Koninkrijk
Ierland
Duitsland
Frankrijk
Nederland (sinds maart 2023)
België (sinds maart 2023)
Luxemburg (sinds maart 2023)
Oostenrijk (sinds maart 2023)
Italië (sinds maart 2023)
Portugal (sinds maart 2023)
Australië (sinds mei 2023)
Nieuw-Zeeland (sinds mei 2023)

Ben je als Nederlander op bezoek in één van de landen waar de functie beschikbaar is, dan kun je er ook gebruik van maken (mits je een iPhone 14 of nieuwer hebt).

#11 Heb ik een nieuwe iPhone nodig voor satellietfuncties?

Ja, er is speciale hardware nodig om de satellietcommunicatie te kunnen gebruiken. Toestellen uit de iPhone 14-serie en nieuwer zijn geschikt. iPhones hebben een speciale modemchip en antenne nodig om rechtstreeks verbinding te kunnen maken met de satellieten.

#12 Wat kost het gebruik van de satellietfunctie van de iPhone?

Apple heeft laten weten dat de functie twee jaar na het activeren van je iPhone gratis te gebruiken is. Heb je eerder al een geschikte iPhone geactiveerd en komt de functie pas later in jouw regio beschikbaar, dan geldt dat als startpunt voor de eerste twee jaar gratis gebruik. Er is een uitzondering op deze regel omdat Apple voor bepaalde gebruikers de gratis proefperiode heeft verlengd. Heb je vóór 15 november 2023 een iPhone 14-model (dus niet een iPhone 15-model) geactiveerd, dan krijg je een gratis extra jaar vanaf het moment dat je de iPhone hebt geactiveerd. Je krijgt dan dus 3 jaar gratis. Heb je een iPhone 14-model op 15 november 2023 of later geactiveerd, of heb je een iPhone 15-model, dan geldt een gratis proefperiode van 2 jaar.

Daarna is Apple dus van plan om geld in rekening te brengen voor het maken van een satellietverbinding. Hoeveel dat gaat zijn en hoe Apple dat in rekening gaat brengen, is nog niet bekend. Mogelijk wordt het onderdeel van bijvoorbeeld iCloud+ of Apple One of wordt het een losse betaalde dienst of betaal je per keer dat je het gebruikt.

Garmin heeft speciale toestellen die via satellieten communiceren en daarvoor rekent het bedrijf (los van de aanschafprijs) minimaal $15,- per maand. Het bedrag kan oplopen als je meer berichten wil versturen.