Opinie: Waarom Apple het beter deed dan de analisten voorspelden

We kregen de afgelopen weken op de iCulture-redactie regelmatig nieuwstips toegestuurd met de bekende ‘Apple is doomed’-insteek. Vaak afkomstig uit algemene kranten, zoals deze: “Apple verliest 64 miljard in waarde door totale paniek over iPhone-verkoop”. De iPhone X zou een flop zijn, toeleveranciers staan op het randje van de afgrond omdat Apple niet genoeg onderdelen bestelt en beleggers zijn in ‘volle paniekmodus’. Als we zouden willen, kunnen we op iCulture elke dag wel zo’n paniekverhaal publiceren, want er is altijd wel een toeleverancier die iets te klagen heeft of een analist die publiciteit zoekt met een ‘schokkend’ rapport dat bij Apple nu écht de neergaande lijn is ingezet (maar deze keer écht hoor!). Wat zou betrouwbaarder zijn: de officiële cijfers van Apple zelf of het rapport van een analist die wat heeft zitten rondbellen met collega’s in Azië?

Mijn reactie aan de lezer die bovenstaand artikel tipte: “Laten we eerst maar eens de kwartaalcijfers afwachten”. Zoals wel vaker bij Apple is er namelijk sprake van een cyclisch proces: Apple is doomed, vervolgens verrast het bedrijf weer met recordcijfers en een paar weken later is iedereen dat alweer vergeten en loopt braaf achter het nieuwste doemscenario aan. Alleen maar omdat Fred Hickey van High Tech Strategist (huh, wie?) iets roept of omdat toeleverancier AMS (huh, wat?) een dramatische daling van 50 procent doormaakt.

iPhone X is bestverkochte smartphone
Uit een extern onderzoek bleek eerder al dat de iPhone X de bestverkochte smartphone tijdens de feestdagen was. En nu zegt ook Tim Cook dat de iPhone X het meest populaire Apple-toestel was, zelfs in een moeilijke regio zoals China, waar Apple ‘totaal van de markt is gedrukt’ door budgetmerken zoals Xiaomi, Vivo en Oppo. Dat blijkt allemaal erg mee te vallen, want Apple’s omzet in China groeide met 21%. Er werden minder stuks verkocht, maar Apple maakt in de meeste regio’s meer winst dan alle Android-fabrikanten bij elkaar opgeteld.

Bekijk ook

iPhone X was wereldwijd #1 bestverkochte smartphone tijdens feestdagen

Met 29 miljoen stuks is de iPhone X de bestverkochte smartphone tijdens het feestdagenkwartaal. Wereldwijd werden er meer van verkocht dan van de iPhone 8 en toestellen van andere merken.

Ja maar…
De echte doemdenkers gaan nog een stap verder. Ik heb wel eens reacties gehad van mensen die zich serieus afvroegen of Apple wel de waarheid spreekt in de kwartaalcijfers: “Zouden die cijfers niet stiekem heel erg opgeblazen zijn?” Zou kunnen, maar als een van de grootste bedrijven ter wereld is het wat moeilijk om daarmee weg te komen. Apple moet die cijfers deponeren bij officiële instanties, onder het oog van heel de wereld. Duizenden financiële experts spitten die cijfers door op zoek naar fouten, want het ontdekken van bedrijfsschandalen is big business. Het zou knap zijn als Apple ons jarenlang een rad voor ogen heeft gedraaid. Toch zijn er mensen die het denken. Het is lastig om daar een serieus gesprek over te voeren.

En dan zijn er ook nog de extreme doemdenkers. Apple mag dan wel zoveel miljoenen smartphones hebben verkocht en al twintig kwartalen achter records hebben gebroken, “maar ze zijn niet innovatief meer” en “die boekhouder moet weg!”. Vaak gevolgd door een opmerking dat Steve Jobs het heel anders zou doen. Dat laatste klopt: bedrijven en marktomstandigheden veranderen, de wereld verandert en nieuwe CEO’s doen het anders dan hun voorgangers. Zou Apple succesvoller zijn als Tim Cook in een coltrui op New Balance-schoenen het podium betreedt en precies de stijl van zijn iconische voorganger probeert na te doen? Vast niet.

Met Steve Jobs’ grootste imitator is het slecht afgelopen. En het was notabene Steve Jobs zelf die Tim Cook adviseerde: “Vraag je nooit af wat ik zou doen.”

Apple is sinds de dood van Jobs met twee nieuwe producten marktleider geworden: met de Apple Watch (smartwatches) en de AirPods (draadloze oordopjes). Het is qua aantallen en omzetten niet te vergelijken met de iPhone, maar het is ook lastig om dat gigantische succes zo snel alweer te herhalen. Zo’n grote revolutie komt eens in de twintig, dertig jaar voorbij.

Waarom zijn analisten dan toch zo pessimistisch?

Maar hoe kan het dan toch dat de analisten altijd zo extreem pessimistisch zijn, vooral over de iPhone X. Bijna dagelijks waren er voorspellingen dat de X een totale flop was. Iedereen had het fout. Tim Cook heeft al vaker gewaarschuwd dat je moeilijk iets over de iPhone-productie kunt zeggen op basis van cijfers uit de toeleveringsketen. Apple wisselt wel eens van leverancier en dat wil niet altijd zeggen dat Apple de productie heeft verlaagd. Het gemopper begon eigenlijk al vlak na de aankondiging van de iPhone X: die rare inkeping in het scherm zag er belachelijk uit, gezichtsherkenning zou waarschijnlijk niet werken en niemand zou gek genoeg zijn om een smartphone van €1159 aan te schaffen. Die factoren bleken achteraf geen obstakel. Zelfs Tim Cook is verrast hoe goed de iPhone X is verkocht.

Analisten (en journalisten) zijn ook mensen: ze weten dat slecht nieuws het altijd goed doet en toen ze hoorden dat bij Aziatische leveranciers er minder vraag was naar componenten, was de conclusie automatisch dat het wel aan Apple zou liggen. Zeker toen twee prominente namen zich in de discussie mengden: Apple’s schermleverancier Samsung rapporteerde dat er minder vraag was naar OLED-schermen en Apple’s chipleverancier TSMC zag de omzet het vorige kwartaal dalen. De logische conclusie voor veel analisten: het zal wel aan Apple liggen. Zelfs Mark Gurman liet zich verleiden tot een serie ‘Apple is doomed’-verhalen.

Toch zijn het niet alleen de analisten: ook het publiek doet graag mee aan het aandikken van Apple’s misere. Het is niet toevallig dat ‘Apple is doomed’-verhalen massaal worden gelezen en gedeeld. Dat is wel te begrijpen: veel mensen hebben een haat-liefdeverhouding met Apple gekregen. We vinden dat ze mooie dingen maken, maar ze moeten niet naast hun schoenen gaan lopen. Het arrogante Apple mag wel eens worden afgestraft. En hoe kun je dat beter doen, dan door te suggereren dat de beste tijd geweest is?

Bekijk ook

Opinie: Waarom verhalen over de teruggeschroefde iPhone-productie onzin zijn

Nikkei meldt elk jaar in januari dat de iPhone-verkoop tegenvalt en dat Apple daarom gedwongen is de productie te verlagen. Toch maakt Apple vlak daarna weer recordcijfers bekend. Ergens klopt er iets niet... en het probleem zou wel eens bij Nikkei kunnen liggen.

Maar hoe zit het dan met Samsung en TSMC?
Bij andere componenten wisselt Apple wel eens van leverancier, maar bij de OLED-schermen is Apple afhankelijk van Samsung. Het zal ‘dus’ wel aan Apple liggen. Maar dat hoeft niet. Misschien verkocht Samsung zelf minder OLED-telefoons. Als je de cijfers van Samsung beter bekijkt, blijkt er ook helemaal niets dramatisch aan de hand. Bij de schermendivisie van Samsung steeg de omzet met 3,4 procent, dus zo heel slecht ging het niet. Het was wel een stuk minder dan de 20 procent groei die Samsung in het algemeen doormaakte, dus wat dat betreft valt het tegen.

Uit de cijfers van Apple blijkt in ieder geval dat de iPhone X niet te duur was voor veel mensen. De notch was geen dealbreaker en de gezichtsherkenning doet het gewoon. Miljoenen mensen hebben er eentje gekocht. Misschien niet in de aantallen die we van eerdere flagship-modellen gewend zijn, maar er is dit jaar dan ook keuze uit drie iPhone-modellen. De iPhone 8 zal niet meteen een hardloper zijn (want early adopters zullen eerder voor een iPhone X hebben gekozen), maar zal vooral worden gekocht door mensen die eerst wachten tot hun contract afloopt. Die groep is uiteindelijk groter dan de early adopters en is net zo belangrijk voor Apple.

Dezelfde cyclus
Er is eigenlijk niets nieuws onder de zon: analisten klagen en voorspellen de ondergang van Apple, vervolgens verrast Apple weer met goede kwartaalcijfers, waarna de analisten en de naysayers bedremmeld terugkrabbelen en even niets van zich laten horen. Maar over een week of twee is iedereen het weer vergeten en rollen de volgende rapporten met ‘Apple is doomed’ alweer binnen. De ene keer over de iPhone X, de volgende keer over de HomePod of een ander Apple-product. Wat dat betreft komen er weer gouden tijden aan voor analisten: in de zomermaanden, voorafgaand aan de aankondiging van de nieuwe producten, is het altijd wat rustiger qua verkopen. Genoeg redenen om de productie wat terug te schroeven, waarna analisten hun rapporten weer kunnen vullen met voorspellingen dat Apple nu écht z’n beste tijd gehad heeft.