Questionmark test boodschappen op duurzaamheid: “We hebben waarheid niet in pacht”

Met een ‘supermarktsafari’ is vandaag de vernieuwde iPhone-app Questionmark een tweede leven begonnen. De vanaf 2012 verkrijgbare applicatie heeft een doorstart gemaakt met een nieuwe app en een torenhoge ambitie. Met de app moet je over een tijdje alle producten uit de Nederlandse supermarkten kunnen scannen op de waardes volksgezondheid, milieu, mensenrechten en diervriendelijkheid. Inmiddels kan je meer dan 23.000 producten scannen met de camera, waar je steeds een beoordeling op die vier punten bij kan lezen. Is dat niet lastig, met al die keurmerken met dubbele agenda’s? In gesprek met een van de makers. “We gaan niet in op marketingpraatjes en vertrouwen niemand op hun blauwe ogen.”

Vijftien mensen werken momenteel aan Questionmark. Een ongekende weelde in het Nederlandse applandschap, die te danken is aan een financiering van 7,5 miljoen euro van de Nationale Postcode Loterij. Het team bestaat vooral uit onderzoekers en developers. Er is één marketeer. En dat heeft alles te maken met de missie waar de app voor staat: inzicht geven in de duurzaamheid van de boodschappen die je koopt.

Je scant een streepjescode van een boodschap met de camera, of zoekt ernaar in de zoekbalk. Daarna zie je een beoordeling staan op de vier genoemde vlakken, een uitgebreide uitleg van het cijfer en zie je een lijst met alternatieve, beter scorende producten uit je favoriete supermarkt(en). Nu kan dat op de categorieën vlees, melk, zuivel (met kaas), eieren, toetjes en chocolade. Momenteel vindt de app 23.000 producten in 33 verschillende supermarkten. In gesprek met Rutger van Waveren, hoofd productontwikkeling van Questionmark.

iPhoneclub.nl: Wat is de grootste uitdaging voor Questionmark?

“De grootste uitdaging is het onderzoeken van de producten. We gaan naar de ingrediënten op zoek. Waar komt het vandaan? Hoe zit de keten in elkaar? En als het om een dier gaat: welk eten heeft ie gehad? We nemen de ingrediënten bij elkaar en zo rekenen we de cijferbeoordeling terug.”

Is dat haalbaar? Een druivensoort in een wijn is wel te herleiden, maar ik kan me voorstellen dat sommige ingrediënten uit de hele wereld kunnen komen.

“Soms is de afkomst van een ingredient moeilijk te achterhalen, zoals bij cacao. Dan nemen we industriegemiddelden. Bijvoorbeeld: 70 procent van de hazelnoten komt uit Turkije, 30 procent uit Italië. Als we het niet weten, nemen we een mix van die twee cijfers.”

Lijkt me geen gemakkelijke klus, met zoveel partijen en keurmerken in de voedingsindustrie die met een dubbele agenda werken.

“Ja, dat is de andere uitdaging. Een gebrek aan transparantie. Dat is precies wat we willen oplossen. We zijn met bedrijven bezig die een onafhankelijke insteek hebben. Hun data moet geverifieerd zijn, we moeten bewijs hebben waar het vandaan komt. We kijken echt naar de data. We gaan niet in op marketingpraatjes. Geloven niemand op hun blauwe ogen. Het geld dat we van het fonds hebben gekregen, gaat vooral uit naar research.”

In 2012 was er de app Superwijzer in de App Store, waarmee je boodschappen ook op hun milieu- en productiewaarden kon vergelijken…

“… dat klopt, die is opgegaan in Questionmark. We gebruiken een deel van de data van Superwijzer. Verder zijn er natuurlijk ook vergelijkbare applicaties. In de Verenigde Staten heb je Good Guide en in Fankrijk Noteo. Maar in Nederland zijn we complementair. Je hebt bijvoorbeeld Boodschapp, die op dit moment meer op voedingswaarden zit dan wij. We hebben een goede band me die andere apps. We willen het allemaal makkelijker makenvoor de consument te maken.”

Een app voor voedingswaarden en voor productiewaarden. Mag ik alvast stellen dat Questionmark en Boodschapp over een jaar één app zijn?

“Haha, nee.”

Waar staat Questionmark wél over een jaar?

“Dan hebben we 100.000 mensen bereikt en niet 20.000, maar 30.000 producten. We willen heel erg benadrukken dat we er nog niet zijn. Daarom kunnen gebruikers ons in de app helpen door foto’s te maken van producten. Ons doel is transparantie. We willen niet dat mensen vegetariër worden, maar wel dat ze boodschappen vergelijken. We hebben de waarheid niet in pacht, daarom heten we Questionmark. Maar door alle partijen aan te horen en onafhankelijk onderzoek te doen, proberen we het wel.”

Downloaden: Questionmark (gratis, universeel, iOS 5.0+)

In het rijtje van supermarktvergelijkers

Questionmark past in het rijtje van supermarktvergelijkers, een categorie apps die goed is vertegenwoordigd in Nederland. De aanbiedingen-apps Aanbieding en Supermarkt+ laten je al lang vergelijken op prijs en met bijvoorbeeld Super Deal reken je uit of een verpakking van 300 of 500 gram voordeliger is. Met Boodschapp vergelijk je boodschappen al langer op de voedingswaarden. Maar vergelijken op productiewaarden, dat was al even niet meer mogelijk. Vanaf 2012 kon het met Superwijzer, maar die applicatie is later uit de App Store gehaald en ging over in Questionmark.